Rudziska Pasymskie; Smutny krajobraz po Mazurskim Uniwersytecie Ludowym

2010-05-24 09:28:42
Rudziska Pasymskie; Smutny krajobraz po Mazurskim Uniwersytecie Ludowym

Budynki dawnego Mazurskiego Uniwersytetu Ludowego w Rudziskach Pasymskich to dzisiaj jedna wielka ruina. Jeżeli nie zostaną szybko zabezpieczone przed ciekawskimi, może tu kiedyś dojść do tragicznego wypadku.

Na leżącą na wzgórzach posesję z resztkami kilkunastu obiektów można wejść bez żadnego problemu. Ani śladu zabezpieczenia. To, co było z metalu, łącznie z pokrywami studzienek zostało skradzione. Kiedy wchodzę do środka pięknego niegdyś budynku, buty grzęzną mi w przegniłej podłodze. O pozostałych obiektach nie warto nawet wspominać.

W 1927 roku pięć kilometrów od Pasymia, nad jeziorem Kalwa Niemcy wybudowali okazały pensjonat. W pobliżu powstała skocznia narciarska i tor saneczkowy. Po wojnie, zimą 1945 roku, przyjechał tu rzecznik Mazurów Karol Małłek, aby w nieczynnym pensjonacie utworzyć Mazurski Uniwersytet Ludowy. Na uniwersytecie, który został rozbudowany, uczono młodzież mazurską języka polskiego, historii, zajęć praktycznych. Karol Małłek sprawował funkcję kierownika uniwersytetu do 1960 roku. Po likwidacji uniwersytetu był tu ośrodek szkoleniowy Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej, następnie Związku Nauczycielstwa Polskiego. W 1987 roku, po pożarze w głównym obiekcie, miejsce to opustoszało.

Posesję przejęła gmina Pasym. Dziesięć lat temu sprzedała go prywatnej firmie. I...

— ...aż serce boli, kiedy widzi się tę ruinę — mówi Arkadiusz Rosiński z Warszawy, który przyjeżdża tu do rodziny w sąsiednim Graszku.

Burmistrz Pasymia Bernard Mius jest zaskoczony, kiedy informuję go, w jakim stanie są obiekty po byłym uniwersytecie.

— Sądziłem, że są zabezpieczone — mówi. — Jeśli nie, wydam właścicielowi nakaz administracyjny, by to natychmiast zrobił.

W przyszłym roku minie 65 lat od chwili, kiedy otworzył go uroczyście Karol Małłek.

— Jeśli obiektów nie da się już uratować, to może upamiętnić istnienie uniwersytetu głazem pamiątkowym z tablicą? — zastanawia się historyk dr Jan Chłosta. — Mógłby stanąć u wejścia.

wu-ka
Przeczytaj rozwowę z Januszem Małłkiem, synem Karola Małłka.

Komentarze (9) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Krakus #1772092 | 79.226.*.* 9 lip 2015 19:13

    W1986 roku przyjechałem do Pasymia w ramach służby wojskowej.Mimo że już tyle lat minęło,nigdy nie zapomniałem o Pasymiu,pamiętam wszystko ze szczegółami.Tętniąca życiem Rudka,obok Uniwersytet Ludowy,a trochę dalej Otole na którym służyłem.Pamiętam ten pożar,nawet byłem przy tym,jednak smutno że tak wszystko zostało zniszczone.Do dziś brzmią mi w uszach Białe łabędzie na wieczorkach zapoznawczych i jezioro pełne ryb.Zal serce ściska.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  2. Bożena #1768771 | 176.221.*.* 5 lip 2015 17:39

    W zimie stulecia, czyli na przełomie 1978/1979 roku jako nastolatka byłam w Rudziskach Pasymskich na zimowisku. Było cudownie. Zimowisko przeciągnęło się dla niektórych nawet do półtora tygodnia, bo byliśmy zasypani śniegiem. Nie mogła do chorego dojechać karetka, więc na saniach i nartach wieźliśmy go na spotkanie z lekarzem do odśnieżonego miejsca. Później, się dowiedziałam , że pożar wybuchł w pokoju, w którym mieszkałam. Smutne. Jakiś głupek postanowił napić się herbaty i zostawił włączoną grzałkę w metalowym kubku na drewnianej podłodze. I wyszedł. Woda wyparowała, kubek się nagrzał i pożar gotowy. A dziś prywatny właściciel ma to gdzieś. Wszystko zostaje wyprzedane przez państwo, samorządy itp,za grosze, bo myślą, że ten właściciel coś dalej zrobi, a on co - ma to gdzieś.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  3. Turysta z lat 70tych #717115 | 83.15.*.* 22 cze 2012 16:04

    W latach 70ych wszystkie 4 ośrodki w Rudziskach działały, finansujac się z nieograniczonych kas firm budowlanych, wojskowych itd. Zastanawia mnie dlaczego wszystkie te 4 ośrodki nie działają i w dużej mierze jest to brak infrastruktury gminnej jak wodociągu, kanalizacji, itd. Pasym jest biedna gmina która niewiele może i stad wszystko spada na barki tak zwanego "inwestora". Ostatnia moja majowa wizyta w Pasymiu to potwierdziła, nieudana niedzielna próba zjedzeniu lodów lub ciastka, zastawiony donicami rynek, ale żadnego ogródka gastronomicznego dla turysty - miałem wrażenie ze 40 lat temu działo się wiecej. Smutny i ponury obraz. Nieprędko wrócę...

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  4. Iwona T. z domu Antoniewicz #402853 | 83.6.*.* 7 paź 2011 12:26

    Przepraszam, ale wkradł się błąd w moje nazwisko rodowe - oczywiście powinno być Antoniewicz.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

  5. Iwona T. z domu Atoniewicz #398017 | 83.24.*.* 3 paź 2011 10:08

    Jak oglądam te zdjęcia, to serce mi się kraje, jak można było dopuścić do takiego stanu Uniwersytet Ludowy w Rudziskach Pasymskich. Ja spędziłam tam najpiękniejsze lata swojego dzieciństwa. Mój tata był tam kierownikiem a mama pracowała w bibliotece w latach 60-tych i wtedy nazywał się Ośrodkiem Szkoleniowo-Wypoczynkowym. Pamiętam, że przyjeżdżała tam młodzież z całego świata, aby uczestniczyć w różnych warsztatach artystycznych. Poznałam tam dużo ciekawych osób. Między innymi Agnieszkę Holland i jej siostrę Madzię, a także ich mamę p.Irenę i ojczyma p.Stanisława. Pozostały mi tylko zdjęcia i cudne wspomnienia. Proponuję, aby wykupić i odbudować budynek Uniwersytetu Ludowego. Wiem, że to ogromne pieniądze, ale mam nadzieję, że znajdą się sponsorzy. Sama z chęcią się przyłączę. Tu ukłon w kierunku Pana Burmistrza Pasymia, aby ocalić od zapomnienia te tereny.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  6. alterallensteiner #323777 | 85.221.*.* 17 lip 2011 05:29

    Ruina nie jest zabezpieczona od 2004 r. (co najmniej). Burmistrz Mius jest zaskoczony...

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz

  7. Andy #18072 | 83.9.*.* 9 cze 2010 09:48

    A przed laty jeździłem tam na szkolenia i różne imprezki rozrywkowo-kulturalne. Szkoda.

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) ! - + odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (2)